Interview Anita Verstappen | Emoties | De 5 frustraties van teamwork
Interview met Anita Verstappen, dé vitaliteitsmakelaar van de Euregio
- Interview Anita Verstappen
- Omgaan met emoties
- Boekbespreking: ‘De 5 frustraties van teamwork’
- Quote van de maand November
- Wie ben ik?
Interview Anita Verstappen
Tussen de twee coronagolven in zit ik bij Anita op kantoor in Meerssen. We hebben een inspirerend gesprek over vitaliteit, verbinding en pionieren op het gebied van vitaliteit in een landschap waar diezelfde vitaliteit nog veelal in de kinderschoenen staat.
Waar komt de naam PreventiVIO vandaan?
In 2013 was ik op zoek naar een goede naam die weergeeft waar ik voor sta. Ik wilde Preventief aan de slag met de Vitaliteit In Organisaties. In een brainstormsessie met vitaliteitscollegae is 7 jaar geleden deze naam geboren.
Waarmee onderscheidt PreventiVIO zich in de markt?
Hét belangrijkste thema is preventief en dus pro-actief met de totaliteit van vitaliteit aan het te werk zijn. Eén van de onderscheidende thema’s is dat PreventiVIO werkt met zelfstandige professionals. Vitaliteit is continue in ontwikkeling. Iedere afzonderlijke professional blijft voortdurend in beweging, in ontwikkeling. Dat maakt de som der delen enorm krachtig. Vitaliteit is niet alleen mindset, maar ook voeding, beweging en/of ontspanning. Vitaliteit in organisaties betekent veel meer. Wat een organisatie vitaal maakt is veel breder en daar passen wij onze interventies op aan.
En waarom kiest de opdrachtgever dan voor PreventiVIO?
Dat is omdat PreventiVIO een instrument heeft ontwikkeld waarmee we aan de voorkant de primaire vitaliteitsvraag in beeld kunnen brengen. Wij schuiven niet zomaar een oplossing naar binnen. De kunst om de precieze behoefte in kaart te krijgen is essentieel. Doen we dat niet dan plakken we alleen pleisters en smeren zalfjes.
Instrument? Hoe moet ik mij dat voorstellen?
Dit instrument heet de Vitascan. Deze bestaat uit een aantal krachtig gerichte vragen die zichtbaar maken wat er onder de waterspiegel écht leeft in de organisatie. Aansluitend brengen wij als vitaliteitsmakelaar vraag en aanbod bij elkaar. Het krachtige van ons als zelfstandig netwerk van professionals is dat wanneer wij niet direct antwoord hebben op de specifieke vraag er altijd een antwoord is te vinden in ons netwerk.
Wat is de meest voorkomende specifieke vraag?
Vragen op het gebied van communicatie. Die springen er wel uit. Op een dieper niveau, de cultuur binnen de organisatie. Deze uit zich vaak in de communicatie. Communicatie is verbinding. De cultuur is echter de basis. Dat begint al in het gesprek. Welke vitaliteitscultuur creëer ik in het gesprek met de medewerkers?
En nog meer thema`s?
De cultuur hebben we net al besproken. In de scan noemen we dit ook wel het werkklimaat. Dat gaat ook over de sfeer, veiligheid en vertrouwen. Daarnaast het thema: Potentieel. Aandacht voor het potentieel van de organisatie en zeker ook van het individu. Ook hier speelt de som der delen een grote rol. Denk aan instroom, doorstroom, uitstroom. Gezondheid is uiteraard een belangrijke pijler in de scan. Hierbij werken we vanuit de gedachte van positieve gezondheid. Een holistische aanpak met als uitgangspunt kijken naar wat wél gaat. Het vierde thema is Aanwezigheid. Bij veel organisaties beter bekend als verzuim. Wij gaan een stap verder. Ook bij aanwezigheid is er namelijk verborgen verzuim wat we graag zichtbaar maken. Loyaliteit is een essentieel thema. Dat heeft o.a. te maken met verbinding en bevlogenheid. Daarnaast betrokkenheid bij het hogere doel van de organisatie. De visie en missie kennen en uitdragen. En last but not least: Continuïteit. Dit zorgt ervoor dat het balletje in de organisatie blijft rollen. Continuïteit heeft te maken met de ‘wat kan beter’ mentaliteit. Of mensen zich verantwoordelijk voelen en deze verantwoordelijkheid ook nemen.
Als je de droom moet verkopen van PreventiVIO, hoe ziet die er dan uit?
Dan zit je meteen op een stukje persoonlijke zingeving. Ik zou graag een heel krachtige uitnodiging willen maken op het potentieel van ieder mens. Voor mij is vitaliteit het leven in beweging brengen. Mijn droom is dat iedereen lekker in zijn vel zit. Dat geldt voor zowel binnen als buiten organisaties.
Waarom dan gekozen voor vitaliteit in organisaties?
In organisaties is er winst te behalen op het gebied van vitaliteit voor het individu, het team én de organisatie. Vitale medewerkers presteren immers beter. Vitale medewerkers kunnen ook meer betekenen voor hun gezin. Het heeft een positief effect op de hele leefomgeving. Er ontstaat ruimte om ook maatschappelijk betrokken te zijn. Ruimte om terug in verbinding te komen met je eigen potentieel en dat van je omgeving. Dat is wat mij beweegt. Ik word heel blij als ik iemand anders in zijn kracht zie staan. Sterker nog. Ik word heel blij als de ander de regie pakt en in staat is zichzelf te vitaliseren.
Welk soort leiderschap is nodig om het preventieve gedachtegoed in organisaties in beweging te zetten?
Dat start wat mij betreft met de vraag: ‘waarom zou je als organisatie aan de slag gaan met vitaliteit?’ is dat bv omdat de markt dat vraagt? Dan is dat niet de juiste motivatie. De organisatie heeft een hele sterke krachtige ‘Why’ nodig. Ik zou deze parallel willen zetten met de missie en visie van de organisatie zelf. Het beste product willen leveren is net zo belangrijk als de juiste zorg voor het personeel. Het is aan de organisatie te bepalen welke koers zij willen varen op het gebied van vitaliteit. Stel we willen als organisatie meedoen aan die marathon en we komen er onder weg achter dat die niet voor iedereen geschikt is. Wat hebben die anderen dan nodig om zich vitaal te voelen? Dat is wat PreventiVIO kan betekenen voor de organisatie. Laat de organisatie bezig zijn met het vermarkten van het beste product. Waar PreventiVIO sterk in is, is aan de slag gaan met de missie en visie op het gebied van vitaliteit.
Allemaal leuk Anita. Maar waarom zou een bedrijf dit doen? Wat levert het op?
Goede vraag. Stel je voor we brengen het verzuim terug met 1% dan hoef ik je niet uit te leggen dat je geld bespaart. Denk hierbij zeker aan het terugdringen van langdurig verzuim. Iemand met een burn-out ligt er zo maar een half jaar uit. Dan praten we al snel over een bedrag tussen de € 250 – 500 per dag aan extra kosten. Door verzuim wordt de productiviteit verlaagd. Op het moment dat iedereen fluitend naar het werk gaat en s ’avonds weer fluitend naar huis gebeurt er vanzelfsprekend in de tussentijd iets dat waarde heeft. Werken aan de continuïteit is een waarde die geld oplevert. Loyaliteit levert indirect een enorme winst op. Door te investeren in de mens behoud je mensen in de organisatie. Betere doorstroom, minder uitstroom. Er zitten behoorlijk wat verborgen kosten in het aanwerven van nieuw personeel. Het is toch op z’n minst vreemd dat een percentage verzuimkosten wordt opgenomen in de begroting van een organisatie. Dat wordt op voorhand afgetikt. Daar zijn we tevreden mee. Hier ligt de eerste winst. De eerste verbetering. In mijn beleving mogen we nooit genoegen nemen met welk percentage verzuim dan ook. Het werkklimaat ten slotte. Als er een gezonde cultuur in de organisatie leeft, heeft dat meteen ook zijn weerslag op de klantbeleving. Daarmee op de klanttevredenheid en de absolute verkoop van het product of dienst. De klantwaarde geeft hiermee een impuls aan de verkoopwaarde.
In een vorig gesprek vertelde je over een Vitaliteitsshow in het VVV-stadion in Venlo.
Ja dat was super leuk. De vraag van de opdrachtgever was hoe krijg ik particulieren uit de regio geïnspireerd op gezondheid. Onze startvraag was wat ze tot nu toe hadden gedaan om deze doelgroep in beweging te krijgen. Dat was een gezondheidsmarkt die ze al enkele jaren organiseerden. Werd goed bezocht. Maar de mensen kwamen vooral voor de gratis koffie met gebak en de goodie-bag. Uit een enquête kwam bv dat er behoefte was aan een cursus stoppen met roken. Bij het aanbieden van deze cursus waren er echter nul inschrijvingen. Dat was zonde. Wij zijn mee gaan denken. De organisatie had een groot netwerk en de ervaring van de gezondheidsmarkt. Hier zijn we out-off-the box mee aan de slag gegaan. Het werd een avondsessie. De goodie-bag en gratis koffie bleven erin. Het gebak veranderde in een gezonde snack. Verder hebben we het publiek geplaatst in een theateropstelling en zijn interactief aan de slag gegaan om de mensen te animeren. De deelnemers continu laten reflecteren op hun eigen situatie. Het doel was dat de deelnemers vanuit eigen regie in beweging kwamen. We hebben een show ontwikkeld. Daarbij de zes dimensies van ‘positieve gezondheid’ als leidraad genomen. Dit spinnenweb is een perfect instrument om mensen op een holistische manier naar gezondheid te laten kijken. Dit vooral laten doorvoelen met krachtige vraagstukken. Daarnaast moest het vooral een plezierig event zijn. Mensen moesten ook kunnen lachen. We hebben er een ludieke component aan toegevoegd waardoor het een heuse vitaliteitsshow is geworden.
Gingen de deelnemers aan de slag met hun gezondheid?
We hebben de deelnemers in deze show uitgenodigd een eerste stap te zetten, op te schrijven en uit te spreken naar elkaar. Drie maanden later kwamen we bij elkaar met dezelfde groep mensen voor het vervolg. Hier zijn we gaan kijken wat mensen daadwerkelijk gedaan hebben met het genomen besluit uit de eerste show. Tevens stelden we de confronterende vraag: wat maakt dat je een voorgenomen besluit in de waan van de dag (nog) niet uitvoert? Wat heb je nog nodig? Mensen kwamen hoe dan ook in beweging.
Ik ben pas echt tevreden als…………….
PreventiVIO wordt gezien als een vuurtoren. Op het moment dat organisaties het nodig hebben even aan te meren. Dat ze weten waar ze moeten zijn. Dan is voor mij de cirkel rond. Onze inzet vraagt ook inzet van de organisatie.
Omschrijf jezelf in vijf bijvoeglijke naamwoorden.
Natuurlijk, authentiek, verbindend, …………inspirerend… en resultaatgericht.
Hoe zou jij omschreven willen worden door je opdrachtgevers?
Als iemand die hart heeft voor de mensheid. Iemand die makkelijk in verbinding komt. Ook met dat meest moeilijke onderwerp. Als expert op het gebied van vitaliteit. En als een steunpunt op het gebied van vitaliteit voor organisaties. Uiteraard kan ik dat niet allemaal zelf. Maar ik kan zorgen dat datgene wat nodig is met elkaar verbonden is. Samengevat. Als dé vitaliteitsmakelaar van de Euregio.
Wat moet ik me voorstellen bij een vitaliteitsmakelaar.
Net als de makelaar op de woningmarkt breng ik als vitaliteitsmakelaar de juiste vraag en aanbod bij elkaar. Alleen dan op het gebied van vitaliteit. Als je een woning koopt wil je eerst antwoord op een aantal vragen. Welke woonplaats? Eengezinswoning? 2 onder 1 kap? Hoeveel slaapkamers? Tuin op het zuiden? Etc. Voordat ik aan de slag kan met vitaliteit wil ik ook eerst een aantal vragen stellen om de behoefte te peilen. Als deze behoefte in kaart is gebracht, bijvoorbeeld met behulp van een sessie ‘Vitaliteit bij de koffie’ of een uitgebreide scan, breng ik de organisatie in contact met het benodigde aanbod vanuit mijn netwerk. Liefst uit de regio. Dat is voor mij ook vitaliteit. Leefomgeving, onderwijs en arbeidsmarkt met elkaar verbinden. Dat is wat de vitaliteitsmakelaar doet. Met name ook het teruggeven van de arbeidsmarkt aan de leefomgeving. Er ontstaat en win-win situatie. Winst voor de arbeidsmarkt en winst voor de leefomgeving.
Wat wil je de lezers nog meegeven?
Alles in het leven heeft in mijn beleving een bedoeling. Ik was toevallig vanochtend een artikel aan het lezen met de volgende quote. ‘If you keep on attacking something, nothing wants to stand in front of anything that is relentless’. Wat dit voor mij betekent is dat als je ergens voor gaat, is alles onvermijdelijk. Daarmee is het zaak voor de organisaties, het team en het individu eerst écht te willen. Als die wilskracht duidelijk aanwezig is, dan is alles mogelijk. Simpel, eenvoudig en tevens niet makkelijk. Als het niet jou deskundigheid betreft is ondersteuning van een professionele partij daarbij essentieel. En doorzettingsvermogen, een lange adem hebben. Werken aan vitaliteit in je organisatie en ook in je persoonlijke leven heeft tijd nodig. De oosterse wijsheden zeggen niet voor niets dat het 100 dagen duurt voordat het beklijft.
Omgaan met emoties
Je gevoel, je emotie, is een goede vriend, een bondgenoot, die je wil waarschuwen voor iets, of, zoals bij weerstand, je iets wil laten begrijpen. Emoties zijn het waard om te (her) kennen en ernaar te luisteren. Het gaat namelijk over je diepste zelf.
Wie emoties beheerst laat weinig van zichzelf zien. Hierdoor bied je geen ruimte aan de energie ervan. Het gevolg is dat deze energie wordt opgeslagen in het lichaam en dat doet vroeg of laat pijn.
We kunnen beter leren onze emoties te beheren, als emotioneel intelligente mensen.
Emoties beheren betekent dat we het hele scala aan emoties kennen, accepteren en gebruiken.
Dat we ondersteunende, positieve emoties kunnen oproepen.
Het betekent ook dat we destructieve stemmingen kunnen omzetten in een gepaste gemoedstoestand. Een gemoedstoestand die ons toelaat effectief te zijn in bepaalde situaties. Meester te zijn van je emoties i.p.v. slaaf.
Er zijn geen goede of slechte emoties!
Jij bepaalt zelf, in de gegeven omstandigheden, de waarde en het nut van je emoties. Wie niet bang is van zijn emoties, is ook niet bang van die van anderen.
Welke emoties zijn er?
In de kern zijn er vier basis emotie: Bang, Boos, Blij en Bedroefd. Mensen vinden het vaak moeilijk om ‘taal’ te geven aan hun emotie. In onderstaand model vinden jullie een uitgebreid overzicht van deze basis emoties aangevuld met een aantal afgeleiden.
Boekbespreking: De 5 frustraties van teamwork
Hoe je ervoor zorgt dat het samenwerken leuk blijft
Patrick Lencioni
In De 5 frustraties van teamwork legt Patrick Lencioni de kern van samenwerking in teams bloot. Dat doet hij aan de hand van een verhaal, waarin Catherine Petersen als CEO een team moet leiden dat onderling zo in conflict is geraakt dat het de hele organisatie negatief beinvloedt. Gaandeweg openbaren zich vijf grote frustraties die de samenwerking saboteren: Gebrek aan vertrouwen, angst voor confrontatie, gebrek aan betrokkenheid, afschuiven van verantwoordelijkheid en niet resultaatgericht werken.
Lencioni laaat middels dit verhaal zien hoe deze hindernissen ontstaan en hoe je ze achter je kunt laten. Vervolgens werkt hij het onderliggende model uit.
De vijf frustraties op een rij:
1. Gebrek aan vertrouwen versus vertrouwen in elkaar.
De basis van de piramide van Lencioni, het fundament, bestaat uit vertrouwen. Wanneer dit fundament wegvalt zal het team uiteenvallen. Het leren kennen van teamleden is een goed begin. Opbouwende feedback durven geven en kunnen ontvangen is essentieel. Kwetsbaar moeten kunnen opstellen: Wanneer er fouten gemaakt worden moet dit openlijk worden toegegeven. Tenslotte moeten ook frustraties uitgesproken worden om de atmosfeer in het team gezond te houden.
2. Angst voor confrontatie versus confrontaties aan durven gaan.
Ontwikkel het vermogen tot constructief conflict. Conflicten zorgen voor een sterkere band. Wanneer elk teamlid zich blijft uitspreken blijft er geen frustratie over en gaat het conflict geen eigen leven leiden.
3. Gebrek een betrokkenheid versus betrokkenheid van de teamleden.
Committeer je aan gedeelde doelen en afspraken. Een team waarin eenheid heerst neemt keuzes zonder te twijfelen.
4. Mijden van verantwoordelijkheid versus verantwoordelijkheid nemen.
Houdt jezelf en anderen verantwoordelijk. In individuele zin komt het neer op het nemen van verantwoordelijkheid voor het gedrag, houding en resultaten.
5. Weinig aandacht voor resultaat versus resultaat is de focus.
Richt de aandacht op gezamenlijke resultaten. Focus en vastberadenheid zijn noodzakelijk om tot goed resultaat te komen. Een gefocust team geniet van succes en minimaliseert individualistisch gedrag.
Lencioni: ‘Hoe graag we ook willen samenwerken, een team worden en blijven vereist toewijding en discipline. Het gaat niet vanzelf. Je bent nooit klaar met eraan werken’.
Quote van de maand November
Wie ben ik?
Meer dan 25 jaar ervaring als leidinggevende in het MKB en verenigingsleven en een post-HBO- opleiding tot Coach Practitioner vormen mijn basis. Mijn verbinding met de filosofische achtergrond van de judosport en het bezoek aan de Japanse cultuur heeft geleid tot de ontwikkeling van mijn levensmotto; ‘samen winnen door meeveren’. Zo heb ik geleerd een wezenlijke bijdrage te kunnen leveren aan het welzijn van de mens binnen zijn organisatie.
Persoonlijke aandacht, respect, verbinding, innerlijke vrijheid en gezondheid zijn mijn kernwaarden.
De wens om volgens mijn eigen inzichten en principes vorm te geven aan de begeleiding van individuen en groepen heeft mij gestimuleerd om een eigen bedrijf te starten in interactiemanagement. In stresssituaties weet ik eigenschappen als positiviteit, humor, oplossingsgericht denken, plannen en organiseren maximaal te benutten t.b.v. een vitale en toekomstgerichte organisatie.
Van waar Communicatieve vaardigheden en energiek leiderschap?
Vanaf het moment dat ik als 18-jarige leiding gaf aan pupillen, binnen een judo-vereniging, heeft mij de vraag geboeid hoe je als leider mensen zo goed mogelijk in positie kunt brengen. Coachen voelt dan ook niet alleen als een hobby, maar ook echt als een voorrecht.
We leven in een hectische wereld, er wordt van alles en nog wat in super hoog tempo van ons verwacht. De technische ontwikkelingen gaan harder dan ooit tevoren. Wordt er nog goed gecommuniceerd? Bouw je voldoende rust in voor je zelf? Beweeg je wel voldoende? Hoe ga je om met al die verwachtingen uit je omgeving? Lig je ‘s nachts wel eens wakker? Hoe hoog leg je de lat voor je zelf?
Kortom, ik help mensen die met wéérzin naar hun werk gaan, zodat ze weer zin in hun werk krijgen.
Mijn aanpak bevordert autonomie, zingeving en meesterschap. Een drietal kernelementen die cruciaal zijn op het gebied van intrinsieke motivatie. Een eigenschap die er voor zorgt dat mensen gezond ouder worden. Dit is een item dat momenteel zowel privé als werk gerelateerd hoog in het vaandel staat.
Ook drink ik graag een kopje koffie (of thee) met je in een persoonlijk gesprek om o.a. hierover van gedachten te wisselen.
Meer weten?
Bel gerust voor een afspraak op 06-835 966 14
Wat is jouw visie? Heb je een leuk onderwerp voor het volgende magazine? Of ken je iemand die graag geïnterviewd wil worden? Laat het mij weten.
Met enthousiaste groet,
Hugo